Paal 83

Duurzame ambities

De haven van Rotterdam wil de meest duurzame ter wereld worden. In het kader van de circulaire economie wordt in de haven hard gewerkt aan ontwikkelingen die dat doel ondersteunen, onder andere door het gebruik van vervuilende fossiele brandstoffen terug te dringen. Het stimuleren van het gebruik van LNG (liquified natural gas) hoort daarbij. Deze brandstof en de rol die deze kan spelen in een duurzame toekomst is niet erg bekend onder het grote publiek. In 2017 werd de eerste ligplaats voor het bunkeren en de overslag van LNG gebouwd: Dolphins 83 op Landtong Rozenburg.  Het Havenbedrijf wilde deze locatie een bijzondere uitstraling geven door de 17 aanlegpalen te laten voorzien van een duurzame kunsttoepassing. Voor de realisatie van deze ambitie schakelde het Havenbedrijf de expertise van Mothership in.

Concept

Het Havenbedrijf Rotterdam staat hergebruik van materialen uit de haven en uit het eigen bedrijf voor. De inspiratie voor het kunstwerk vond Jeroen Everaert dan ook allereerst bij de opslag van ‘restmateriaal’ uit de haven. Door de snelle innovatie in materieel en door de zware eisen die gesteld worden aan veiligheid in de haven worden gebruikte objecten regelmatig vervangen. In het depot trof hij, naast bolders, delen van kademuren en oude boeien ook hele meerpalen aan, die hij meteen liet reserveren. De tweede inspiratie voor het kunstwerk vormden de roeiers, de gebruikers van de meerpalen overal in de haven. Hun werk bestaat onder meer uit het afmeren van de schepen; zelfs de allergrootste containerschepen worden nog steeds door de roeiers vastgelegd. Na een gesprek met de roeiers en een bezoek aan hun werklocatie ontstond het eerste idee: hoog, vanaf een gerecyclede meerpaal, uitkijken over het werk van de roeiers en de Dolphins 83 waar de LNG-overslag plaatsvindt. Het formaat van de meerpalen is gigantisch, maar omdat het grootste deel onder water staat en de schepen die er aan liggen nog groter zijn lijken het relatief kleine dingen. Mothership werkte daarom een voorstel uit waarin de te recyclen meerpaal op het land kwam te staan, direct naast de aanlegplaatsen van de LNG-schepen. De afmetingen in de haven worden daarmee niet alleen zichtbaar maar ook voelbaar. En door op de meerpaal een uitkijkplatform te maken, werd het de perfecte plek om bezoekers te informeren over LNG en het werk van de roeiers.

De vorm van paal en platform verwijzen naar de meerpalen in het water (het platform zit op de hoogte waar de waterspiegel zicht bevindt als de paal in het water staat) en naar het materiaal van de roeiers. Zoals de immense kabels van de roeiers getwijnde scheepstrossen zijn, draaien de drie trappen in elkaar gevlochten van beneden rondom de meerpaal naar boven. Ook de gebruikte kleuren en materialen verwijzen direct naar de haven. Rondom het platform bevindt zich een serie informatiepanelen die de bezoekers vertellen over het uitzicht, met een speciaal voor de locatie geschreven gedicht van Stadsdichter Derek Otte.

Rol Mothership

Mothership deed onderzoek, ontwikkelde vervolgens het concept met inhoud en vorm van Paal 83 en voerde het bouwteam aan. Als expert op het gebied van het communiceren van een boodschap vertaalde Mothership de wens van de opdrachtgever naar een kunstwerk dat precies vertelde wat het Havenbedrijf zocht: een kunstwerk dat een ode aan het werk in en de ambities van de haven is. Met het kunstwerk dat is opgebouwd met gerecycled materiaal dragen we bij aan de circulaire economie en verstevigen we het imago van de haven als duurzaam.

De uitkijkpost is vanaf het begin van de ingebruikneming druk bezocht. Zowel de paal als het uitzicht als de informatiepanelen worden veelvuldig gedeeld op social media. De uitkijktoren is een fotogeniek object gebleken dat door verschillende professionele en amateurfotografen is opgepikt en verspreid.

Toegevoegde waarde

Burgemeester Aboutaleb wil meer toerisme in de haven, om te laten zien hoe groot, veilig en groen de Rotterdamse haven is. Paal 83 doet precies dat: de uitkijktoren trekt veel mensen naar de haven, met fantastisch uitzicht op de Calandhaven en de tweede Maasvlakte.

Paal 83 maakt in concept en uitwerking duidelijk dat Rotterdam trots mag zijn op haar haven. Het Havenbedrijf Rotterdam loopt voorop met de ambitie om de haven duurzaam te maken. Mothership heeft deze boodschap vertaald op de ons bekende wijze: de kracht van kunst is communicatie.

De uitkijktoren is voor twee prijzen genomineerd: de Nationale Staalprijs en de Benelux Trofee voor Thermisch Verzinken.

Op social media wordt grote waardering uitgesproken voor de unieke ervaring die het uitkjjkplatform biedt.

“Gaaf initiatief. Mooi gedaan. Uitkijktoren is uniek op die plek!”

“Alsof je vanaf de bodem van het Calandkanaal omhoog klimt. In werkelijkheid begin je 20 meter hoger tot je hoog boven de omgeving uit torent. Prachtig panorama op de haven met de kraanschepen vlakbij.”

“A different view of reality, ready to climb?”

“A great view at the Landtong in Port of Rotterdam – on top of the famous Paal 83”